ब्लॉगवाचक...

ब्लॉग लिहायला घेतला की हळुहळु वाचकसंख्या वाढायला लागते..जितके नेमाने आपण लिहू लागतो तितकेच नित्यनियमाने काही लोक आपल्याला वाचकरूपाने भेटतात..प्रत्येक ब्लॉगसाठी अत्यावश्यक असलेली ही जात आणि स्वतः ब्लॉगरही याच जातीतला. निदान मी तरी...अरे आता आपण ब्लॉग करतो म्हणजे आपणही दुसर्‍या ब्लॉगर्सचं वाचायला हवं नं?? म्हणजे मी फ़क्त लिहिणार आणि तुम्ही वाचा या प्रकाराला आम्ही तरी लेखक म्हणतो आणि त्यांची पुस्तकं आम्ही विकत घेऊन वाचतो...(चकटफ़ू लिहितात ते ब्लॉगर अशी नवी व्याख्या आहे का??कोण रे ते ???)....तर अशाच ब्लॉगवाचन आणि ब्लॉगलेखनातून जाणवलेले काही ब्लॉगवाचकांचे प्रकार..


१. मित्र वाचक....साध्या शब्दात सांगायचं तर हे आपल्याला आधी ओळखत असणारे आणि तुमच्या ब्लॉगवरही येणारे दोस्त लोक. या लोकांचं एक बरं असतं, मैत्री असल्यामुळे ते तुमच्या ब्लॉगचे इमानी वाचक असतात आणि कुणीच काही म्हटलं नाही तर निदान यांचे कौतुकाचे दोन शब्द तरी असतात...काही काही ब्लॉगवर तर मित्रपरिवारांचाच इतका सुकाळ असतो की त्यापुढे मजसारखा पामर वाचक प्रतिक्रिया द्यायलाही कचरतो..उगाच त्यांचं चाललंय त्यात आपण कशाला ढवळाढवळ असंही वाटतं...दृष्ट लागावी असा मित्रपरिवार असणारा ब्लॉग आपलाही असावा असं सुरुवातीला मला वाटायचं पण नंतर आधीच्या मित्रमैत्रीणींना या विश्वात आणण्याचं तसं काही काम नाही हा एक प्लस पॉइंट माझ्यासारख्या ब्लॉगर्सना आहे असं त्याकडे सकारात्मक पाहायला मी शिकले..आणि त्याचं मुख्य कारण म्हणजे वाचकांचा यापुढील प्रकार...


२. वाचक मित्र....मित्र वाचक आणि वाचक मित्र टायपायला चुकलेबिकले नाही...तर ते तसंच आहे..वाचक मित्र म्हणजे तुम्ही लिहित जाता, ते वाचत जातात आणि मुख्य म्हणजे प्रतिक्रिया देत जातात. कधी कधी तर प्रतिक्रियांमधुन तुम्ही दोन-तीन पेक्षा जास्तवेळा एकमेकांशी संवाद साधता आणि मग ब्लॉगर आणि वाचक यात एक वेगळी मैत्री निर्माण व्हायला लागते..प्रतिक्रियांमधुन बोलता बोलता कधी तुम्ही चॅट आणि बझ्झवर बोलायला लागता कळत नाही..एकाच देशात असलात तर मग फ़ोनाफ़ोनीपण सुरू होते हे असतात वाचक मित्र...म्हणजे मित्र झाला स्टार सारखं वाचक झाला मित्र...याचे तोट्यापेक्षा फ़ायदे जास्त आहेत....कारण त्यांना तुमच्या लेटेस्ट पोस्ट्स माहित असतात आणि त्यामुळे तुमचा संवाद खर्‍या अर्थाने सुसंवाद व्हायला सुरुवात होते....तोटा म्हणजे कधीतरी हाच सुसंवाद विवादातही रुपांतरीत होऊ शकतो पण तेवढी एक काळजी घेतली तर वाचक मित्रासारखा ब्लॉगरसाठी दुसरा मित्र नसावा....

३. धुमकेतू वाचक....हे वाचक आपल्यापैकी बर्‍याच जणांना अधुन-मधुन भेटत असतील..(म्हणजे धुमकेतुने कितीवेळा भेट द्यावी असं वाटतं??) हां तर एखाद्या दिवशी मेलबॉक्स उघडावी आणि एकाच व्यक्तीने अगदी जुन्या-पुराण्यापासून नव्यापर्यंत चार-पाच पोस्टवर एकदम कॉमेन्टून तुमची सकाळ प्रसन्न करून टाकावी ते हे वाचक...मीही त्यातली आहे कारण काही ब्लॉगावर नित्यनियमानं जाणं होत नाही आणि मग एखादा दिवशी एकदम छप्पर फ़ाडके कॉमेन्टून टाकण्यासारखं वाचायला मिळतं...मग पुन्हा बरेच दिवसांसाठी गायब असे हे वाचक खरं तर सर्वच ब्लॉगर्सना हवेहवेसे वाटत असतील नाही?? निदान मलातरी आवडतं बाबा सक्काळ सक्काळी असा एखादा धुमकेतू आलेला...

४. सडेतोड पण निनावी वाचक...थोडक्यात ऍनोनिमस...ही जात जरा कधीकधी डंखधारी असू शकते..पण निंदकाचे घर असावे शेजारी तसे असाही कानपिचक्या देणारा एखादा वाचक असावा असं वाटतं..पण जोवर त्यांच्या कॉमेन्ट्स आपण इतरांच्या ब्लॉगवर वाचतो तोस्तर...एकदा का हा गडी आपल्या ब्लॉगवर आला की कुठून आली ही पिडा असं वाटतं...तरी एक बरंय जे ब्लॉगर्स कॉमेन्ट्स अप्रुव्ह करुन मगच प्रदर्शित करतात ते निदान यांना लांबुनच घालवून देऊ शकतात पण माझ्यासारखे ब्लॉगर्स कुणी काही लिहिलं तरी ते तसंच ठेवतात...आजकाल ब्लॉगिंगचा प्रसार जास्त झालाय का माहित नाही पण निदान माझ्याकडे तरी निनावी माणसं फ़ार दिसत नाहीत...

५. गडबडीत असणारे वाचक...हे वाचक मला फ़ार आवडतात..एक म्हणजे बर्‍याचदा हे फ़क्त वाचक असतात. म्हणजे यांचा स्वतःचा ब्लॉग नसतो पण तरी यांना बर्‍याच जणांचे ब्लॉग वाचायचे असतात. मग त्यातही तुमची एखादी पोस्ट आवडली किंवा काही पटलं नाही तर अगदी इंग्रजी किंवा मिंग्लिशमध्येतरी ते एखादी ओळ तुमच्यासाठी लिहून जातील....नेहमीच यांच्याकडून हे होत नाही पण कधीतरी ते तुमचे वाचक म्हणून तुमच्या ब्लॉगसाठी इतकं तरी करतील म्हणून म्हणायचं गडबडीत असणारे वाचक...

६. परतफ़ेड वाचक....खरं तर हे वाचक म्हणजे दुसरे ब्लॉगरच असतात..काही वेळा नेमकं आपण म.ब्लॉ.नेटवर जायला आणि यांची एखादी पोस्ट तुम्हाला भुलवायला एकच गाठ पडते. मग तुम्ही अगदी आवर्जुन त्यांना प्रतिक्रिया लिहिता आणि मग त्याद्वारे तुमच्या ब्लॉगवर येऊन हे ब्लॉगरही तुमच्या ब्लॉगवर येऊन एखादी प्रतिक्रिया देतात..सुरुवात निव्वळ परतफ़ेडीने होते पण जर एकमेकांच्या ब्लॉगवरचे विषय नेमकेच एकमेकांना पटले की मग अजून एक, अजून एक करता हे वाचक आणि तुम्ही एकमेकांचे क्र.२ चे वाचकही बनतात..शेवटी मराठी ब्लॉग-विश्व म्हणजे”एकमेका सहाय करू अवघे लिहु ब्लॉगे’ आहेच की...मी नेहमी माझ्या ब्लॉगवर प्रतिक्रिया देणार्‍यांचे ब्लॉग किमान एकदा वाचून पाहाते आणि खरं तर त्यामुळे कित्येकवेळा मला असे अनेक छान छान ब्लॉग मिळतात जे मग नंतर कायम वाचले जातात..त्यामुळे ब्लॉगविश्चातली ही आणखी एक महत्वाची जात म्हणायला हरकत नाही..

७. मूक वाचक....सगळ्याच ब्लॉगवर आणि तेही मराठी ब्लॉगवर फ़ार मोठ्या संख्येने आढळणारा वाचकांचा प्रकार म्हणजे मूक वाचक...खरं तर कुठल्याही मराठी ब्लॉगवर जा, जर नियमितपणे लिहीणारा असेल तर ब्लॉग-हिट्स दहा-पंधरा हजार आरामात असतात तरी कित्येक पोस्ट्स कॉमेन्टवाचुन पडलेल्या असतात किंवा त्यावर फ़क्त क्र.१ आणि २ च्या वाचकांच्या प्रतिक्रिया असतात...नाही आवडलं तर तेही लिहावं पण काही तरी बोलावं की नाही असा प्रश्न पाडणारे हे सर्व वाचक...यांच्याशिवायही पान हलत नाही कारण लिहिलेलं कुणी वाचतंय ही भावनातरी यांच्यामुळे मिळते..पण जर हे सगळे जर एक एक करून बोलायला लागले तर मात्र संपुर्ण मराठी ब्लॉगिंग विश्व ढवळून निघेल...

मग राहिलंय का काही लिहायचं??? येऊ द्यात की प्रतिक्रियेत...

तळाच्या वरची टिप....ही पोस्ट वाचुन जर या ब्लॉगवरचे वरच्या सगळ्या प्रकारचे वाचक बोलायला लागले तर भरुन पावलं असं समजेन...


खरी तळटीप....याच पोस्टवरुन प्रेरणा घेऊन कुणी आता ब्लॉगर्सचे प्रकार पोस्ट लिहायला हरकत नाही...मी त्यासाठी महेंद्रकाका आणि हेरंबला टॅगतेय...आणि त्यांनी आणखी कुणाकुणाला शोधून आणि नवे नवे पोस्ट्स टॅग करून ही साखळी थोडी खेचावी अशी विनंती....