येथोनी (फ़क्त) आनंदु रे आनंदु

एप्रिल महिन्याच्या एका रविवारी आमच्या ओरेगावातल्या हौशी मराठी गायकांचा कार्यक्रम पाहायचा प्रयत्न केला. प्रयत्न अशासाठी की पहिल्यांदीच दोन छोट्या मुलांना घेऊन कार्यक्रम पाहता येतात का हे पाहायचं होतं..आणि मुलांनी अर्थातच तो जोरदार हाणून पाडला...म्हणजे दोष नाही आहे त्यांचा..त्यांची वयंच अशी आहेत की खरं तर आम्हीच हा प्रयत्न करायला नको पण तेही करायचं कारण याच ठिकाणी मे मध्ये होणारा पुढचा कार्यक्रम वाकुल्या दाखवता दाखवत होता...त्या कार्यक्रमाचे कलावंत होते माननीय श्रीधरजी फ़डके....
आता हा कार्यक्रम पाहायला मिळणार नाही हे तिथे एप्रिलमध्येच मुलांनी सिद्ध केलं होतं पण तरी त्या कार्यक्रमानंतर सोम आणि मंगळवारी त्यांनी एका खाजगी कार्यशाळेचं आयोजन केलंय याचं पत्रक मात्र अधाशीपणे उचललंच....मागचा महिना बरीच खलबतं करून शेवटी माझ्या बेटर हाफ़ (खरंच काय छान अर्थ आहे नं या शब्दाचा) तर त्यानेच सांगितलं अगं तुला इच्छा आहे नं? जा की मग? मी पाहिन मुलांना त्यात काय??
होय हे नमन नाही आहे...ही पावती आहे मला जे मिळतंय त्याची पोच आधी दिली तरच पुढच्या पोस्टला अर्थ आहे नं...म्हणून...

मी या ब्लॉगचं नाव ज्या गाण्यावरून दिलंय, त्या गाण्याच्या संगीतकाराच्या सान्निध्यात काढतेय या विचारानेच धडधड वाढतेय....आज जीपीएसने चुकवलं नाही, ट्रॅफ़िकने अडवलं नाही...अगदी काही काही अडथळा नाही.....ज्या घरी ही कार्यशाळा असणार आहे तिथे आता श्रीधरजीही पोहोचताहेत....त्यांच्याबरोबर शिकायची इच्छा असणारे आम्ही साताठ जण आपसूक उभे राहतो...त्यांचं ते प्रसन्न हसणं आणि आल्यावर चटकन हात धुवून अजिबात वेळ न दवडता बैठक मांडून सुरुवातीला आमची ओळख करून घेणं....माझ्यासाठी सगळंच स्वप्नवत...
मराठीच्या "श, ष, क्ष" असे काही शब्दोच्चार करून त्याचं महत्व आम्हाला समजावणं.....

सुगम संगीत गायन हे काही ऐकलं आणि गायलं असं सोपं नसून त्यात काय दडलंय हे आता त्यांच्या पोतडीतून आम्हाला कळणार आहे हे समजतंय.....तितक्यात कुणी तरी दिवा लावतं..."सा" लावतानाच पेटीवरचा हात काढून आपसूक त्यांचे हात जोडले जातात....

सुरांशी आमची पुन्हा ओळख करून देताना...थोडा खर्ज आग्रहाने आमच्याकडून घोटवून मग हे काही शास्त्रीयसाठी नाही करत आहे मी....ते तुम्ही शास्त्रीय शिकत असाल तिथे करालच...आता आपण इथून पुढे जे गायल शिकणार आहोत त्यासाठी गळा तयार होतोय तुमचा असं सांगतानाचं त्यांचं हसू.....आम्हालाही मोकळं करण्याचं त्यांचं कसब....सारंच अनोखं,हवंहवंसं....

आणि मग आजचं पहिलं गाणं आम्ही लिहून घेतो....येथोनी आनंदु रे आनंदु..............


सात वाजता सुरू झालेलं पहिलं गाणं त्यातल्या लकबी समजावत आणि प्रत्येकाकडून त्या करुन घेताना रात्रीचे साडे नऊ कसे वाजतात कळतही नाही.....नंतर दुसरं गाणं सुरू आधीच्या पाच मिनिटांच्या विश्रांतीतही ते आमची चौकशी करतात...आमच्या भाबड्या प्रश्नांना हसून देतात....खरंच जी माणसं आपल्या कार्याने जास्त उंचीवर गेलेली असतात त्यांचे पाय किती खंबीरपणे जमिनीवर घट्ट रोवलेल असतात नाही?

गेले कित्येक दिवस मी जेव्हा जेव्हा सुरेशजींच्या आवाजात हा अभंग ऐकते तेव्हा मला आपलं उगीच  वाटायचं की गायकी म्हणून त्यातल्या ताना त्यांच्या स्वतःच्या असाव्यात..अर्थात या अभंगाच्या करवित्यानेच तो शिकवला, त्याला त्यातली प्रत्येक हरकत कशाप्रकारे हवी होती हे प्रत्यक्ष त्यांच्या गळ्यातून खाजगी मैफ़िलीत ऐकणं, शिकण या अनुभवाने गाणं कसं बसलं जातं हेही कळलं... त्यानंतर आणखी एक भावगीत जे माझ्यासाठी संपूर्ण नवं होतं तेही आम्ही शिकायचा प्रयत्न केला....त्याविषयी पुन्हा केव्हातरी...

कालच्या भावस्पर्शी अनुभवानंतर कवीने लिहिलेली कविता/अभंग याचं गाणं होतानाचा प्रवास जो काही पाह्यला मिळाला त्यानंतर गाणं हे गायकाच्या आधी संगीतकाराचं असतं हे मनोमन मान्य करताना....ज्या काही योगोयोगांमुळे हे भाग्य मला मिळालं त्यासाठी मी तर इतकंच म्हणेन...."येथोनी आनंदु रे आनंदु...."

 

- अपर्णा
८ मे २०१२