फ़ुलोरा...गाई पाण्यावर

मागे एका कम्युनिटीवर "गाई पाण्यावर काय म्हणून आल्या" कविता शोधत होते. एक दिवस फ़ोन करुन बाबांनापण विचारलं. माझी भाचे कंपनी आणि मुलगा यांना झोपवण्यासाठी बाबा नेहमी म्हणत. आता इथे तेच गाणं पुन्हा मुलाला झोपवण्यासाठी हवं होतं पण बाबांच्या लक्षात आलं की त्यांनाही फ़क्त दिड कडवं येतं. मला वाटतं तेवढं होईपर्यंत मुलं झोपत असावी म्हणून पुर्ण कवितेची कमी भासली नसावी. पण सहज बाबा म्हणाले की बघतो मी कुठं मिळतं का ते. आणि आता आरुषच्या पहिल्या वाढदिवसाच्या निमित्ताने त्यांनी एक कवितांचं पुस्तक "गीतपुष्पांचा फ़ुलोरा" माझ्याकडे पाठवलं त्यात या गाण्यासाठी खूणेचं पिंपळाचं पानही आहे.
खरंच ज्यांना जुन्या कवितांची आवड आहे त्यांच्यासाठी एक छानच सोय केली आहे श्री. सुनिल नाटेकर यांनी. पुस्तक चाळताना सहज वाटलं की यातल्या बर्‍याच कविता आपल्या आठवणीतल्या आहेत. मग त्याची एक ब्लॉग वर ऊजळणी का करु नये? म्हणून विचार करतेय अधून मधून आपल्या आवडत्या कवितांचा एक फ़ुलोरा मांडुया. कसं? फ़ुलोरा म्हणजे "पुष्पगुच्छ" हा अर्थही मला खूप आवडलाय.
कवी "बी" यांची "माझी कन्या" ही कविता तिसरी-चौथीत असेल. सर्व कडवी नव्हती आणि पुस्तकापेक्षा जास्त कडवी ओरकुटवर मिळाली म्हणून सुरुवातीला पुस्तकातली आणि नंतर इतर अशी सर्व कडवी देऊन श्रीगणेशा करतेय. अशाच काही आवडीच्या, वेगळ्या कविता अधून मधून इथं मांडायचा विचार आहे.

माझी कन्या

गाई पाण्यावर काय म्हणुनि आल्या ?
का ग गंगायमुनाहि या मिळाल्या ?
उभय पितरांच्या चित्तचोरटीला
कोण माझ्या बोलले गोरटीला ?

उष्ण वारे वाहती नासिकात
गुलाबाला सुकविती काश्मिरात,
नंदनातिल हलविती वल्लरीला,
कोण माझ्या बोलले छबेलीला ?

तुला ’लंकेच्या पार्वती’ समान
पाहुनीया, होवोनि साभिमान
काय त्यातिल बोलली एक कोण
’अहा ! आली ही पहा, भिकारीण!’

रत्‍न सोने मातीत जन्म घेते,
राजराजेश्वर निज शिरी धरी ते;
कमळ होते पंकांत, तरी येते
वसंतश्री सत्कार करायाते.

पंकसंपर्के कमळ का भिकारी ?
धूलिसंसर्गे रत्‍न का भिकारी ?
सूत्रसंगे सुमहार का भिकारी ?
कशी तूही मग मजमुळे भिकारी ?

नेत्रगोलातुन बालकिरण येती,
नाच तेजाचा तव मुखी करीती;
पाच माणिक आणखी हिरा मोती
गडे ! नेत्रा तव लव न तुळो येती.

काय येथे भूषणे भूषवावे,
विविध वसने वा अधिक शोभवावे ?
दानसीमा हो जेथ निसर्गाची,
काय महती त्या स्थली कृत्रिमाची !

तुला घेइन पोलके मखमलीचे,
कुडी मोत्यांची, फूल सुवर्णाचे,
हौस बाई ! पुरवीन तुझी सारी,
परी आवरि हा प्रलय महाभारी !

प्राण ज्यांच्यावर गुंतले सदाचे,
कोड किंचित पुरविता न ये त्यांचे;
तदा बापाचे ह्रदय कसे होते,
न ये वदता, अनुभवि जाणती ते !

देव देतो सद्‌गुणी बालकांना
काय म्हणुनी आम्हास करंट्याना ?
लांब त्याच्या गावास जाउनीया
गूढ घेतो हे त्यास पुसोनीया !

"गावि जातो," ऐकता त्याच काली
पार बदलुनि ती बालसृष्टि गेली !
गळा घालुनि करपाश रेशमाचा
वदे "येते मी" पोर अज्ञ वाचा !

-------------------------------------------

शुभ्र नक्षत्रे चंद्र चांदण्याची
दूड रचलेली चिमुकली मण्यांची
गडे ! भूईवर पडे गडबडून,
का ग आला उत्पात हा घडून ?

मुली असती शाळेतल्या चटोर;
एकमेकीला बोलती कठोर;
काय बाई ! चित्तांत धरायाचे
शहाण्याने ते शब्द वेडप्यांचे !

बालसरिताविधुवल्लरीसमान
नशीबाची चढतीच तव कमान;
नारिरत्‍ने नरवीर असामान्य
याच येती उदयास मुलातून.

भेट गंगायमुनास होय जेथे,
सरस्वतिही असणार सहज तेथे;
रूपसद्‍गुणसंगमी तुझ्या तैसे,
भाग्य निश्चित असणार ते अपेसे.

लाट उसळोनी जळी खळे व्हावे,
त्यात चंद्राचे चांदणे पडावे;
तसे गाली हासता तुझ्या व्हावे,
उचंबळुनी लावण्य वर वहावे !

गौरकृष्णादिक वर्ण आणि त्यांच्या
छटा पातळ कोवळ्या सम वयांच्या
सवे घेउनि तनुवरी अद्‌भुतांचा
खेळ चाले लघु रंगदेवतेचा !

खरे सारे ! पण मूळ महामाया
आदिपुरुषाची कामरूप जाया
पहा नवलाई तिच्या आवडीची
सृष्टीशृंगारे नित्य नटायाची.

त्याच हौसेतुन जगद्रूप लेणे
प्राप्त झाले जीवास थोर पुण्ये;
विश्वभूषण सौंदर्यलालसा ही
असे मूळातचि, आज नवी नाही !

नारि मायेचे रूप हे प्रसिद्ध,
सोस लेण्यांचा त्यास जन्मसिद्ध;
तोच बीजांकुर धरी तुझा हेतू,
विलासाची होशील मोगरी तू !
----------------------------------