गाणी आणि आठवणी २ - तुझसे नाराज नहीं जिंदगी, हैरान हुं मैं

काही काही गाणी एकदा भिडली की कायमच आपल्या आठवणींच्या कप्प्यात राहतात आणि मग वेगवेगळ्या वळणावर पुन्हा पुन्हा आपण त्यांना आठवत राहातो...माझ्यासाठी असंच एक गाणं आहे मासुममधलं ’तुझसे नाराज नहीं जिंदगी, हैरान हुं मैं.’ खरं म्हणजे अगदी लहान वयात ’लकडी की काठी’ या गाण्यामुळे पाहिलेला हा चित्रपट त्यावेळी कळणं शक्यच नव्हतं पण नंतर जेव्हा कळत्या वयात हा चित्रपट पाहिला तेव्हा त्यातलं हे गाणं खूपच भिडलं.काव्य आणि चाल यांचा इतका सुरेख मिलाप आहे की गुलजारना श्रेय द्यायचं की आर.डी.चं गुणगान करावं हा प्रश्नच पडावा...
त्यातले हैरान व्हायचे प्रसंग तर इतक्यांदा आले की मी या गाण्याची आठवण आतापर्यंत सगळ्यात जास्त वेळा काढली असेल..अगदी कॉलेजजीवनातले आता लल्लुपंजु वाटणारे पण तेवढा प्रचंड दडपण आणणारे छोटे छोटे प्रसंग असो...इंजिनियरिंग मेडिकल अशा वेगवेगळ्या शाखा निवडल्या गेल्यामुळे होणारी मित्र-मैत्रीणींची ताटातूट असो किंवा घरात झालेले काही वाद असो...काही मनाला भिडणारे पराभव पचवताना, नको असताना घ्यावे लागणारे निर्णय स्वतःला पटवताना हे गाणं ऐकुन डोळ्यात पाणी आलेलं या गाण्यानेच अनुभवलंय.
जाण्यासाठीच येणारी माणसं खरोखरंच गेली की पुन्हा पुन्हा म्हणावसं वाटतं हैरान हुं मैं...किती गृहित धरलेलं असतं आपण सगळं आपल्या मनासारखं होणार म्हणून आणि मग ते तसं झालं की पडणार्‍या छोट्या छोट्या प्रश्नांमुळे ’परेशान हुं मैं’ चा तो आकांत या गाण्याने कितीदा हलका केलाय...त्याचवेळी खूपदा पटलंय ही की ’जीने के लिए सोचा ही न था दर्द भी संभालने होगे’..आणि मुख्य म्हणजे ’मुस्कराने के भी कर्ज उतारने होगे’.........हसता हसताच हे आठवलं की डोळ्यात टचकन पाणी आल्याशिवाय राहात नाही...
अलिप्तपणे कधी कधी विचार करुन पाहाते की काय काय सांगितलंय या गाण्यात आणि किती मोठ्या मोठ्या प्रसंगांना साक्ष हे गाणं होऊ शकतं आणि तितकीच जास्त गुरफ़टत जाते या प्रत्येक शब्दात....कधी कधी वाटतं "एक आसु छुपाके रखा था’ म्हणून आणि मग तो या गाण्याच्या रुपाने बाहेर येतोय...त्यातलं "गम ने हमें रिश्ते नये समझाए" सुद्धा किती खरं आहे....आणि "धुप में मिले छाव के ठंडे साए" आठवले की थोडं बरंही वाटतं...
कधी तरी हे गाणं नुसतं गुणगुणलं तरी ती आर्तता डोळ्यातून पाणीच काढते...तसंही "आज अगर भर आयी है बुंदे बरस जाएगी" या गाण्यातही आहेच नं....अगदी सगळं काही सुरळीत सुरु असेल तरी हे गाणं ऐकलं की मी आपसूक आठवणींच्या जगात जाते आणि आजवर जितक्या वेळा ऐकलंय त्या त्या वेळा कुठल्यातरी अनामिक दुःखाने भरुन यायला होतं पण तरी ते दुःखी न वाटता आपल्याबरोबर चालतंय असंही भासतं...