मागच्या आठवड्यात मार्टिन लुथर किंग (ज्यू) दिन साजरा झाला. खरं तर माझा या घटनेशी अगदी सुट्टीपुरताही संबंध नाही. म्हणजे असणार होता पण नेमकं एका मोठ्या रिलीजचा भाग म्हणून काही महिने सगळ्या ऑफिशियल सुट्ट्या (अन)ऑफिशियली रद्द आहेत. त्यामुळे खरं शाळा बंद असल्यामुळे कसं करायचं या विचारात आणि मग नंतर त्याचं रुपांतर कुणी तरी एकाने ऑफिशियली सुट्टी घेण्यात झालं. प्रत्येकवेळी घरून काम करू द्यायला काय मी तिथला किंग आहे की काय? - इति अर्थातच अर्धांग.
तर हे प्रकरण वाटलं तसं संपलं नव्हतं. आमचं (किंवा खरं तर मोठ्या मुलाचं) हे पाहिलं शालेय वर्ष असल्याने आम्ही बऱ्याच गोष्टी शिकतोय तर त्यातली ही एक सुट्टी किंवा घटना म्हणूया. सोमवारची शाळेची सुट्टी संपल्यावर शाळेच्या बाई ज्या खरं तर (अपेक्षेप्रमाणे) ई मेलवर कमीच असतात. त्यांचा भर मुख्य शिक्षणावर आहे हे मला आवडत उगाच रोज रोज मेलवर लिहून मुलगा अचानक हायस्कूलवासी होऊ शकणार आहे का? तर हे कधी तरी येणारं मेल, ज्यात एक सुंदर संदेश होता म्हणजे काय ते I was highly impressed वगैरेवाला. शाळेत 100 acts of kindness थोडक्यात "सौजन्य सप्ताह" साजरा होत होता आणि प्रत्येक पालकाने आपल्या पाल्याने घरी काही चांगली कृती केल्यास त्याबद्दलची नोट शाळेच्या नेहमीच्या फोल्डरमध्ये पाठवायची. मग वर्गात ते हार्ट शेप्ड नोटवर लिहून वाचून दाखवणे आणि सर्वांच्या मिळून शंभर चांगल्या गोष्टी मुलांसमोर मांडणे. किती छान कल्पना. म्हणजे तुम्ही हे करा ते करा पेक्षा तुम्ही जे करताय त्यातल्या चांगल्या गोष्टी एकत्र करून त्या सारख्या सारख्या करून थोडं आणखी समंजस व्हा हे त्या गोष्टीच जास्त अवडंबर न माजवता केला जाणारा एक सुंदर प्रोजेक्ट. मला तर वर म्हटल्याप्रमाणे highly impressed च झालं. आणि आपण आपल्यातर्फे आपला खारीचा वाटा पाठवायचा असं मी मंगळवारी ऑफिसमधून निघताना ठरवलं. माझ्याकडे निदान दोन पूर्ण दिवस होते.
इतरवेळी मुलांना रागावणे, मुलांना त्यांचं पोट भरलं हे आपल्या मापाने मोजून त्याप्रमाणे कोंबणे, मध्ये मध्ये त्यांच्या आवडीच्या कार्स इ. मुवीज सारख्या पहायच्या ऐवजी आपल्या राहिलेल्या matches पाहणे आणि त्यांना माझ्या लाडक्या खेळांची गोडी लागते का ते पाहणे अशी सध्याच्या पालकांनी करावयाची महत्वाची कामं आम्ही दोघं आठवणीने करत असतो. अर्थात यात मुलांचं कौतुकही जमेल तसं सुरु असतच पण शाळेत जायला लागल्यावर तिथे थोडा भाव मारायला मिळाला की मुलांना तो हवा असतो हे साहजिक आहे त्यामुळे पालक म्हणून मिळालेली ही संधी तशी गमवायची नव्हती. "मोटिवेशन हेल्प्स" हे मी कामाला लागल्यापासून मला जास्त जाणवलं आणि आजकालच्या पिढीला ते जन्मापासून हवं असेल तर त्यात काही गैर नाही.
नेमकं मंगळवारी संध्याकाळी मुलाचा मूड जर यथा तथाच होता त्यामुळे शोधूनही मला काही लिहून पाठवण्याजोगं मिळालं नाही; पण अजून बुध आणि गुरुवार आहेत म्हणून मी शांत होते. मला उगाच ते जुळवून आणायचं नव्हतं. मग गुरुवारी अचानक चमत्कार झाला. (आई इकडे असती तर नक्की म्हणली असती "मी तुला सांगते न माझी सगळी चांगली कामं गुरुवारी होतात) आल्याआल्या चक्क त्याने सगळ्यांच्या चपला उचलून नेहमीच्या जागेवर ठेवून दिल्या, बाबाने मला मी घरात घुसल्याघुसल्या बातमी दिली. त्या दिवशी नेमकं मला खूप ट्राफिक लागलं म्हणून मी मनातून वैतागले होते आणि माझ्या पाठीने छोटा संप पुकारायला सुरुवार केली होती. पण अर्थात आधी ठरवलं होतं आपणही सौजन्य पाळायचं, त्यामुळे मी लगेच कौतुक केलं. मग मला बरं वाटत नाही म्हणून डिश वॉशर रिकामी करायला छोटे हात मदतीला आले, झालचं तर छोट्या भावाला एबीसी शिकवायचं आणखी एक पवित्र कार्य जेवल्यावर लगेच सुरु झालं. (मी लहान होतो तेव्हा तो नव्हता त्यामुळे मी तुम्हाला used to होतो पण माझा लहान भाऊ तुमच्यापेक्षा मला जास्त used to आहे हा एक इतक्यात जुना झालेला युक्तिवाद आहे आमच्याकडे. तो पुढे करून आणखी 100 acts of kindness करून घ्यावे का असा मीच विचार करतेय. )
कामाचा तडाखा पाहून आता मी पडणारच होते म्हणजे शंभर गोष्टी आमच्याच घरून जाणार की काय. मी नोट पाठवायचं मनातल्या मनात विचार केला आणि त्या दिवशी बरं नव्हतं म्हणून विसरूनच गेले. गुरुवारी आमच्या घरी काही विशेष नोंद करण्यासारखं घडलं नाही. पण हे मी वेळेत नोट न पाठवल्याचं डिमोटिवेशन वाटून आज मात्र लिहायलाच हवं असं मी म्हटलं आणि त्या घर बांधणाऱ्या माकडाप्रमाणे विसरून गेले.
शुक्रवारी सकाळी तरी लिहावं नं? तर मी मुलांच्या ब्रेकफास्टमध्ये वेळ काढला आणि नंतर उशीर होतोय म्हणून जी पळाले ती आठच्या स्टेट्स मिटिंगमध्ये असताना मला माझा घरगुती स्टेट्स आठवला आणि एकदम जिवाचं पाणी झालं. म्हणजे विचार करा तिकडे शंभर गोष्टी लिहिल्या जाणार त्यात आपल्या मुलाचं काहीच नसेल तर त्याचं तोंड कसं होईल? कदाचित इतर मुलं चांगल्या गोष्टी करतात हे शाळेत कळून तो घरी आवर्जून चांगला वागला असेल आणि आता आपण हे साधं कळवण्याचं काम करू शकलो नाही म्हणजे संध्याकाळी त्याचा मूड काय होईल वगैरे विचाराने मला इतकं कसं तरी झालं की आणखी काही न सुचून मी शिक्षिकेच्या मूळ मेलला रिप्लाय करून आधी दिलगिरी व्यक्त करून त्याच्या सौजन्याने वागलेल्या कृती लिहून पाठवल्या. शुक्रवार तसाच गेला. माझी घालमेल काही जाईना मग मी आडून चौकशी करून पाहिली कसा झाला kindness विक वगैरे, तर नेमकं शुक्रवारी वर्गशिक्षिका आजारी असल्याचं कळलं. त्यामुळे आता आपला मेल बहुतेक केरात गेला तरी चालावा असा विचार करून मी स्वत:वरच वैतागून हात चोळत बसले.
सोमवारी त्याच विचारात ऑफिसला गेले आणि दुपारी जेवताना स्वतःचे मेल तपासताना माझ्या आधीच्या मेलला उत्तर आलेलं दिसलं. हुश्श ! त्या दिवशी संध्याकाळी मुलाला थोडं confidently विचारताना आणि आम्ही कळवलेल्या त्याच्या चांगल्या गोष्टी त्याच्याच तोंडून ऐकताना मला घरच्या extended सौजन्य सप्ताहात त्याला नेहमीप्रमाणे वेठीशी न धरता उगीच जास्त चांगलं वागावंस वाटलं.