Friday, July 20, 2012

छोटीसी आशा


माझ्यासाठी अमुल्य असणार्‍या पोस्ट वाचणार्‍या, त्यावर आवर्जून लिहिणार्‍या ब्लॉगवाचकांसाठी एक खूप छान बातमी आहे...तसं तर मागच्या एका अपरिहार्य पोस्टच्या तळटीपेत थोडा उल्लेख आला आहे पण या आठवड्यापासून ती नियमीत कामावर येऊ लागलीय अर्थात तिच्या आणखी काही हॉस्पिटल व्हिजिट्स असतील ते दिवस सोडून....
त्याआधी पाळणाघराच्या वार्षिक प्रेझेंटेशनच्या वेळी भेटून मी तिला माझ्या मागच्या पोस्टबद्दल आणि सगळ्या वाचकांनी तिच्यासाठी चिंतलेल्या शुभेच्छांबद्दल सांगितलं. "My Cancer is gone, however I have a few more radiation visits untill August" हे सांगताना तिचा उजळलेला चेहरा आणि तुम्हा सगळ्यांच्या प्रार्थनांबद्दल ऐकताना तिच्या डोळ्यात तरळलेलं पाणी..
छोटीच गोष्ट पण तरी स्पष्ट सांगायचं तर टोशा परत आलीय..मुळात छोट्या चणीची आणि अजून सगळे केस परत आले नसल्यामुळे टोपीत छोटीसीच दिसणारी तिची मूर्ती डोळ्यातून "छोटीसी आशा" नक्की दाखवते. माझे केस परत येताहेत हे सांगताना खट्याळ असणारं तिचं सध्याचं हसू मला सुखावून जातं...
माझं दडपण माझ्याबरोबर तिच्यासाठी जगताना ज्या वाचकांनी प्रत्यक्ष/अप्रत्यक्ष लिहून/वाचून तिच्यासाठी प्रार्थना केली त्यांना ही एक सुखद बातमी देताना आभार प्रदर्शनाचं तिचंच एक पत्र....या ब्लॉगच्या सर्वच वाचकांसाठी.....तिला अर्थातच सर्वांच्याच ऋणात राहायचंय आणि मला तुम्हा सर्वांच्या....कदाचीत ती पोस्ट मी त्यादिवशी लिहिली नसती तर ते साचलेलं बाहेर न आल्यामुळे झालेला त्रास जास्त झाला असता...कुठेतरी ते व्यक्त होणं जरूरी तसंच आता सगळं ठीक होतंय तर हेही... नाही का?


Tuesday, July 10, 2012

गाणी आणि आठवणी १२ - किसको ऐसी बात, बात कहें



एक प्रसन्न सकाळ.....बरेच दिवसांनी थोडं उबदार वातावरण मिळतंय..सध्याच्या माझ्याकडच्या थंड स्प्रिंगपेक्षा हा इस्ट कोस्टमधला स्प्रिंग मला नेहमीच आवडतो....ना खूप गरम ना खूप थंड....मैत्रीणींशी भेटही जवळजवळ दोन अडीच वर्षांनी.....रात्री एका रेस्टॉरंटवाल्यांनी  "चला आवरा आता" म्हणेपर्यंत खिदळत बसून मग परत तिच्या घरी आल्यावरही आणखी काही गप्पा मारून उशिरा झोपून बर्‍यापैकी वेळेत उठण्यात (किंवा उठवण्यात) आलेली सकाळ.....निवांत न्याहारी झाल्यावर आता मात्र काही कामाची कामं करूयात म्हणून सचैल स्नान करून दिवस सुरु करतेय.....

पण तरी पुन्हा या भागात फ़ेरी होईल किंवा नाही, म्हणून आम्ही पूर्वी इथे राहात असतानाचं आमचं देऊळ जवळपास आहे, तिथे एक नमस्कार करून जाऊया म्हणून बदलेला रस्ता....खरं तर काही अपवाद वगळता यावेळी रस्ते तसेच होते....बदललं होतं किंवा आणखी बदलत होतं ते देऊळ...अर्ध्या बांधकामातून मागच्या रस्त्याने आत जाऊन तिथल्या देवाला नमस्कार करून का कुणास ठाऊक मला तिथे फ़ार वेळ नाही बसवलं....पुजार्‍याने बहुदा चेहरा ओळखला असेल....त्याने सकाळी सकाळी मला प्रसादाचा दही-भात घेऊन जायला आठवण केली..त्याचं प्रसन्न हसू पाहून बरं वाटलं...

मग मात्र डोक्यात उरलेले रस्ते....कामं...आणखी काही भेटी......सरावाच्या ठिकाणी गाडीत तेल घालून...४९५, ९५ असं जायचं होतं....त्याचवेळी मी मला मागच्या वर्षी आईबरोबर खास मुंबईहून आलेली सिडी रॅंडम मोडला लावते...या प्रवासात भाड्याच्या गाडीने प्रवास करायचा असल्याने मी माझ्यापुरता ही आणि अजून एक अशा दोन सिडी घेऊन फ़िरतेय..

हा हायवे, इथला मर्ज आणि तिथलं माझं ब्लाइंड स्पॉट तपासणं सगळंच सरावाचं...पण आता नाही तर दोन अडीच वर्षांपुर्वीच्या सरावाचं....आणि मधल्या काळात फ़ारसं काही बदललं नसल्याने मी पुन्हा त्याच पुर्वीच्या सवयीने लेन चेंज करताना अचानक सिडीतला फ़ोल्डर बदलतो, नाट्यसंगीत हा विभाग खरं तर या सिडीत आहे, पण मी फ़ारसा न ऐकलेला त्यामुळे पुढे करू का असा विचार करत असतानाच तबल्याचे बोल आणि मनाचा ठाव घेणारी सरगम आणि कानावर पडतं.....सिडी बनवताना दिपूने गोंधळ घातलाय हे कळलंच. नाहीतर इतकी सुंदर बंदिश ऐकण्यासाठी मी गेले वर्षभर थांबून आणि तेही तीन हजार मैल दूर आल्यावर का बरं ऐकली गेली असावी??? असो.......

तर तबल्याचे बोल आणि मनाचा ठाव घेणारी सरगम कानावर पडते....
 सा रे ग म ... ग म ग ग सा...........
 किसको ऐसी बात, बात कहें 

ही एकच ओळ सुरूवातीला ज्या प्रकारे आळवली आहे त्याने या बंदिशीत आणखी रस येतो.....काय म्हटलंय बरं पुढे असं म्हणत मी एका हायवेवरून दुसरीकडे सटासट मर्ज व्हायचा आनंदही घेतेय.....सकाळच्या टिपिकल इस्ट कोस्ट ट्रॅफ़िकमध्ये आपली गाडी पुढे दामटायचा एक आनंद आणि त्यात साथीला पं. सत्यशीलजींचा आवाज सांगतोय ते "बा....त......." तो तबला आणि सतार....यांची प्रचंड सांगड मनाला एक वेगळीच अनुभूती येताना पुढचं वाक्य सामोरं येतं...

करे मौज पिया संग जो अपने 
उसपर करम परवर दिगार | 

खरं तर शृंगाररसच म्हणायचा...पण तरी हे गायन ठाव घेतं.....मला तसंही कवितांचे गूढ अर्थ वगैरे नाही कळत आणि शास्त्रीयही टेक्निकली कळत नाही....पण तरी सूरांनी घेतलेला हा ठाव नेहमीपेक्षा वेगळाच....मग पुढचं...

मय भी हो, मीना भी हो 
मौसम - ए - बरसात हो 
उसका यारों क्या कहना 
जिसका दिल बरसात (दिलबर साथ) हो |

योगायोगाची गोष्ट म्हणजे आदल्या रात्री इथे थोडा रिपरिप पाऊस होऊन गेला होता आणि त्यामुळे थोडीशी भिजलेली जमीन, सकाळच्या आंघोळीने प्रसन्न असलेलं शरीर, अजून थोडे ओले असणारे आणि गाडीच्या वेगाने लेन बदलताना मानेच्या होणार्‍या हालचालीने कपाळावर येणारे ओले केस मागे घेताना ’जिसका दिल बरसात हो" ची एक वेगळीच ओळख स्वतःलाच....

या सुरात गुंफ़ून घेताना नक्की काय वाटलं खरं शब्दात मांडणं कठीण आहे....म्हणजे एखादा पुरूष हा भाव किती कोमलपणे मांडू शकतो आणि त्यामुळे शास्त्रीय नाही कळलं तरी यातली प्रत्येक लकेर, तान आपल्याला एक वेगळाच अनुभव देऊन जाते याचा एक प्रत्यय मला त्या सकाळी आला....आणि उरलेला दिवस मलाही "किसको ऐसी बात कहें" गुणगुणत राहावंसं वाटलं....

असे बरेच रस्ते आहेत जिथे विशिष्ट गाणी, अल्बम ऐकले गेल्याने ती वळणं आठवतात....तसं या गाण्याने मला ४९५, ९५ चं लेन चेंजींग आणि एक प्रसन्न सकाळ आठवेल.. आधी रॅंडम मोडमधून लागलेलं हे गाणं त्यादिवशी मी रिपीट मोडला लावून किती वेळा ऐकलं त्याची गणनाच नाही....

हा सगळा प्रवास म्हणजे देऊळ, नंतर माझं जुनं घर तिथून आणखी एका मित्राचं घर आणि मग नवीन जर्सी हे सगळं मी कोणे एके काळी नित्यनियमाने माझ्या बेटर हाफ़बरोबर केलंय...यावेळी मात्र मी एकटीने इथे आले आणि सगळी पाच राज्य एकटी कामं करत गेले...ऑफ़िसच्या कामांचं ठीक आहे पण घरगुती पद्धतीची कामं पण एकटीनेच....ते पूर्वी एकत्र करत असण्याचे प्रवास आठवताना कदाचित त्याची साथ या गाण्याने मला मिळाली का असं घरी आल्यावर मला वाटलं.....

आपले मित्र, मैत्रीण, सखा, सोबती यांच्याबरोबर बर्‍याच गोष्टी आपण एकत्र मिळून करतो.......कधीतरी तेच सगळं त्यांच्या साथीविना करुन पाहावं.....मग अचानक आधीचं सगळं आपल्यासाठी किती खास होतं ते पटतं....नात्यांमध्ये अत्यावश्यक नसेलही कदाचित पण एकदा असंही करून पाहावं किंवा माझ्याबाबतीत यावेळी झालं तसं करावं लागलं, म्हणून तेच सगळं एकटीने केलं.....आपल्याभोवती असणार्‍या मंडळीचं आपल्यासाठी असणं काहीवेळा कसं आपणही गॄहित धरलं होतं असं काहीसं जाणवतं आणि मग ते नातं घट्ट व्हायला मदत होते.....पुन्हा सगळं एकत्र करतानाचे बंध घट्ट होतात.....

जितकं हे गाणं शृंगाररस दाखवतं त्याहीपेक्षा जास्त ते नातं घट्ट करण्यासाठीचा आवश्यक विरह आहे त्याकडेही निर्देश करतं, निदान माझ्यासाठी.....असं मी जेव्हा ते त्या ट्रिपमध्ये वारंवार ऐकलं तेव्हा मला जाणवलं...म्हणजे वर ते कंसातलं दिलबर साथ आहे ते बाहेर काढून 
उसका यारों अजी क्या कहना
जिसका दिलबर साथ हो....... हे एकदा जिसका मधल्या "का" वर जोर देऊन साथ मधला "सा" थोडा लांबवला की आपोआप प्रत्यय येतो.......

ऐकायचंय का तुम्हालाही हे गाणं?? तुमच्यासाठी आणखी एक वेगळा अर्थ घेऊन सामोरं येईल....

या लिंकवर ऑनलाइन ऐकायची सोय आहेच शिवाय फ़क्त एकच गाणं विकत हवं असेल तर माफ़क दरात तेही उपलब्ध आहे...जरूर ऐका.....

शास्त्रीय संगीत ऐकण्यासाठी त्यातलं शास्त्र नेहमीच कळायला हवं असं नाही...मी तर बरेचदा कुठचंही गाणं, "गाणं" म्हणून ऐकते आणि खूपदा मला त्याचा लागलेला अर्थ हा लौकिक अर्थापेक्षा वेगळाच असतो...पण तो माझ्यासाठी नेहमीच खास...ते गाणं ऐकायचा सगळाच प्रसंग मग आठवणीत जातो.....अशाच काही खास गाण्यांपैकी हे एक....



तळटीप - एप्रिलमध्ये केलेल्या बिझिनेस ट्रीपमध्ये ऐकलेल्या गाण्याची आठवण लिहिण्यासाठी जुलैची आणखी एक तशीच  ट्रीप उजाडावी हा आणखी एक छोटासा योगायोगच, नाही का? खरं तर पुन्हा तिच सिडी घेऊन आलेय हेच मान्य करते कसं....:)

Monday, July 2, 2012

इमो इमो


गेले काही दिवस आमच्या मुलांच्या पाळणाघरात पुढच्या वर्षीचं प्लानिंग नावाखाली मेल्स येताहेत. यंदा सगळीकडे अर्थात तीच बोंब आहे इकॉनॉमी,(नसलेलं) बजेट आणि असंच काही.शिवाय इकडच्या भागात एक नवीन सरकारी शाळा उघडताहेत.तिथे प्रिस्कूल सुद्धा आहे. साधारणतः या शाळा किंडरगार्टन पासून असतात पण ही जरा अपवाद दिसतेय.
ज्या आया घरी आहेत त्यांच्यासाठी तो पर्याय अर्थात आमच्या पाळणाघर कम प्रिस्कुलपेक्षा अर्थातच किफ़ायतशीर आहेच.शिवाय मुलं पुन्हा किंडरगार्टनला तिथेच जाणार म्हटल्यावर त्यांच्या आधीपासून तिथे रूळायचा फ़ायदा आहेच.
ही माहिती स्वतः वाचताना मला उगाचच आता इथली मुलं कमी होणार किंवा आमच्यासारखे अत्यंत गरजवंत पालकच इथे मुलांना ठेवणार हे सत्य साधारण समजतंय. याचा परीणाम काय हेही ढळढळीत सत्यच आहे..तिथे पण जॉब कट....:(

कधीतरी मलाही वाटतं की मी माझ्या मोठ्या मुलाला ते सरकारी, थोडं स्वस्त प्रिस्कूल आणि मग घरी एखादी नॅनी असं करावं का? मग उगीच त्या सगळ्या प्रेमळ शिक्षिका डोळ्यासमोर येतात ज्यांनी त्याला गेली दोन वर्षे जीव लावला. त्याला माझी खूप सवय होती आणि तिथे सुरूवातीला पाळणाघरात जायला तो सारखं रडायचा पण त्याचं सगळं रडगाणं, हट्ट सहन करून त्याला माझ्याशिवाय रमायला शिकवलं. त्याच्या छोट्या छोट्या गोष्टींचं डिटेल्ड डॉक्युमेंटेशन करून आम्हाला पाठवलं, त्यातलं निवडक काही शाळेतही लावलं. सगळ्यात मुख्य त्याला स्वतःला पुढच्या वर्षी म्हणजे इथलं शैक्षणीक वर्ष जे येत्या सप्टेंबरमध्ये सुरू होईल  तेव्हा आपण इथल्याच प्रिस्कूलला जाणार हे माहीत आहे. मग मी तो आधी म्हटलेला विचार डोक्यातून काढून टाकते. एका वर्षासाठी कदाचीत थोडं स्वस्त प्रिस्कूल आणि मुलाचं मानसिक समाधान यात त्याच्या (आणि माझ्याही) मानसिक समाधानाची निवड करते.
शिवाय आमचा छोटाही तिथेच पाळणाघरात जातो. त्याला तर तिथल्या शिक्षिकांनी नऊ महिन्याचं बाळ असताना त्यांच्याकडे सांभाळलाय, त्याच्यासाठी ते आमचे काही शब्द शिकले, त्याच्या आजोबांच्या आवाजातली गाणी पण त्यांना हवी होती म्हणजे त्याला तिथेही घरच्यासारखं वाटेल...खरंच खूप सारे पैसे दिले तरी सुविधा मिळतीलच याची खात्री असते का? ती इथे हमखास आहे त्यामुळे निश्चिंत होऊन आम्ही दोघं आमच्या डेस्कला काम करू शकतो..माझ्याकडेही यंदा अप्रेजलच्या नावाने शंख आहे पण निदान नोकरी आहे..इथे मात्र वारे कधीच उलट्या दिशेने वाहू लागलेत.

कधीकधी वाटतं की आपण खरंच इतकं इमोशनल असायला हवंच का? का असं होतं की आपल्याला कुणाकडूनही काही वाईट बातमी ऐकली की कासावीस व्हायला हवं असतं? आज ही पोस्ट लिहायचं कारण सप्टेंबरची प्लानिंग मेल आली आणि त्यात माझ्या दोन्ही मुलांना सांभाळणार्‍या दोन गुणी शिक्षिकांची नावं नाही आहेत. त्यातल्या एकीचं बाळ आता सहा महिन्याचं होईल आणि ते बाळ झालं तेव्हाच तिच्या नवर्‍याची नोकरी गेली. हे आम्हाला कळल्यामुळे माझ्या तिच्या बाळापेक्षा बरोबर वर्षाने मोठ्या असलेल्या लेकाच्या कपडे/खेळणी यांचं काय करायचं हे आम्ही तेव्हाच ठरवलं....दुसरी तर इथे कित्येक वर्षे आहे म्हणजे तिने स्वतःच कदाचीत हे सोडून दुसरं कुठलं ठिकाण असा गेले दशकभरतरी विचार केला नसेल..

कसं बरं जायचं उद्या तिथे मुलांना सोडायला...इतके दिवस हे कदाचीत फ़क्त त्यांनाच माहित आहे पण आता आम्हालाही हे ऑफ़िशियली कळवलं गेलंय हे त्यांना माहित असणार..कसं बरं सामोरं जायचं??? श्या, काही केल्या बरंच वाटत नाहीये...

निरोप देणं हे मला काय सर्वांनाच नेहमी जड जातं.पण हा निरोप सगळ्यात जास्त जड वाटतो मला.कधीतरी एक सेंड ऑफ़ होईल आणि तेव्हा डोळ्यातलं पाणी बिल्कुल न दाखवता "सी यु समटाइम्स... विश यु लक ऑन युअर नेक्स्ट अ‍ॅडव्हेंचर" असं एलिशिया आणि सेरा या दोघींना म्हणताना दाटून आलेला गळा..मला तर आत्ताच खूप इमो इमो होतंय...:(

तळटीप :- त्यातल्या त्यात चांगली बातमी म्हणजे मागे मी टोशाची पोस्ट लिहिली होती त्याबद्दल काही चांगले अपडेट्स आहेत. तिची शस्त्रक्रिया सुरळीत होऊन ती आणखी एक दोन आठवड्यातच पुन्हा पाळणाघरात आपलं काम सुरू करेल...:) 

अपर्णा,
२ जुलै २०१२